post

Stad Oostende en zusterstad Banjul in Gambia hebben veel met elkaar gemeen. Er wordt vaak aan verschillende projecten samengewerkt, ook op het vlak van kustbescherming. Natuurlijke zeewering staat bij beide steden hoog op de agenda. Zo worden er op het strand van Banjul 5.000 palmbomen aangeplant als buffer voor de stad.

Net zoals in Oostende, is ook in Banjul bescherming tegen kusterosie een prioriteit. Als deel van het door de EU gefinancierde project ‘City Link Ostend-Banjul – Partnership for Sustainable City Development’ werden de afgelopen maanden minstens 5.000 palmbomen aangeplant op het strand van Banjul. Schepen van Mens & Milieu Silke Beirens verduidelijkt: "Dit voorbeeld illustreert heel mooi hoe klimaatverandering zich mondiaal vertaalt in gelijkaardige effecten en hoe dezelfde problemen zich dus ook op andere continenten ontwikkelen. Gelukkig is er al heel wat expertise en kunnen we ook op dit vlak veel van elkaar leren over hoe we de natuur als bondgenoot kunnen gebruiken".

Momenteel wordt bekeken welke andere geschikte struiken en bomen er nog kunnen worden bijgeplant. Waar de bomen in het verleden al werden aangeplant, stelt men nu een verhoging van het zandniveau vast van 15 à 20 cm, wat een zeer belangrijke buffer vormt voor de stad.

Banjul ligt op een eiland aan de monding van de Gambia rivier en is bijzonder kwetsbaar voor overstromingen. De toekomstige verhoging van de zeespiegel vormt dan ook een grote bedreiging. De bomen zullen na zeven jaar bovendien een economische waarde hebben door de oogst van kokosnoten. Hierdoor verwerft de lokale overheid in Banjul extra middelen die het verder kan investeren in natuurlijke zeewering. "Investeren in ecosysteemdiensten levert altijd dubbel en dik op: natuurlijke kustbescherming is slechts één voordeel, maar we scoren dus ook met rechtstreekse natuurlijke producten én het verhogen van de lokale biodiversiteit. Veel vliegen in één klap", voegt schepen Beirens toe.

Palmbomen in Banjul, helmgras in Oostende

Waar in Banjul palmbomen worden aangeplant, dient de aanplanting van helmgras in Oostende hetzelfde doel. Op het strand op de Oosteroever werden vorig jaar enkele zones afgebakend met houten palen om spontane duingroei alle kansen te geven. De houten palen op het strand voorkomen dat bulldozers nieuwe duinen platwalsen bij het vrijmaken van de Spinoladijk.

Om het proces van duingroei te versnellen, laat het agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust (MDK) helmgras aanplanten in één van de afgebakende zones. Het stimuleren van duinvorming op het strand is een natuurlijke manier van zeewering: de duinen houden het zand vast waardoor er meer bescherming is bij stormen. De zone met helmgras zal door de wind natuurlijk aangroeien met zand waardoor op termijn een duinstrook ontstaat.

Deze techniek wordt nu ook toegepast langs de Zeedijk tussen Mariakerke en Raversijde. Op deze plaats zorgt het opwaaiend zand geregeld voor ernstige verstoringen van het tramverkeer en het auto- en fietsverkeer op de dijk. Door een brede strook van het strand langs de dijk te beplanten, onderzoeken de medewerkers van MDK of de natuur daar zijn werk kan doen.

Samenwerken om de kust te beschermen

De verhoging van de zeespiegel en de zoektocht naar natuurlijke vormen van kustbescherming is iets wat Oostende als Banjul samenbrengt.  De schattingen van de verdere verhoging van de zeespiegel tot 2.100 variëren van 0,3 meter tot 2,5 meter, afhankelijk van hoe de internationale gemeenschap erin slaagt de wereldwijde broeikasuitstoot te verminderen.

Om de verhoging en de impact ervan te beperken is er nu actie nu nodig. Daarom riepen de Verenigde Naties in 2020 het ‘Decade of Action’ of 10 jaar van Actie uit. Het volgende decennium wordt een cruciale periode waarin we zowel in Oostende als in Banjul de handen in elkaar moeten slaan om onze kuststeden te beschermen.